Мирас Нұрмұханбетов
Мирас Нұрмұханбетов
Мирас Нұрмұханбетов
Жалпы мәлімет
Жалпы мәлімет
Мирас Нұрмұханбетов 1973 жылы Алматы қаласында дүниеге келген.
Ол өзін ата жолын жалғаған тарихшы және археолог деп атайды, бірақ 2000-жылдардың басында ол өз кәсібін өзгертіп, журналист болды.
Guljan.org медиа-сайтының және ADAM bol журналының редакторы және бірлескен авторы болды. Алтынбек Сәрсенбаев атындағы сыйлықтың лауреаты. Халықаралық журналистер федерациясының мүшесі. 2016 жылдың маусымынан бастап Азаттық авторы.
2021 жылғы наурыздан бастап ― «Әділ сөз» сөз бостандығын қорғау халықаралық қорының вице-президенті.
Ол өзін ата жолын жалғаған тарихшы және археолог деп атайды, бірақ 2000-жылдардың басында ол өз кәсібін өзгертіп, журналист болды.
Guljan.org медиа-сайтының және ADAM bol журналының редакторы және бірлескен авторы болды. Алтынбек Сәрсенбаев атындағы сыйлықтың лауреаты. Халықаралық журналистер федерациясының мүшесі. 2016 жылдың маусымынан бастап Азаттық авторы.
2021 жылғы наурыздан бастап ― «Әділ сөз» сөз бостандығын қорғау халықаралық қорының вице-президенті.
Ерғалиеваның көлеңкесінде
Ерғалиеваның көлеңкесінде
2014 жылдың қараша айында Алматы қаласының Медеу аудандық соты Алматы ішкі саясат басқармасының басылымды толық жабу туралы талабын қанағаттандыру ету ретінде ADAM bol журналын шығаруды тоқтату туралы ұйғарым шығарды, деп хабарлады «Әділ сөз» сөз бостандығын қорғау халықаралық қоры.
Қордың хабарламасына сәйкес, сот ұйғарымын сот орындаушылары 20 қарашада, бейсенбіде басылымның бас редакторы Гүлжан Ерғалиеваға табыс еткен. Сот отырысы туралы басылым өкілдеріне хабарланбаған.
Сол күні кешке басылымның қызметкері Мирас Нұрмұханбетов сатылымға түсуі тиіс журналдың бүкіл таралымы баспаханадан алынғанын хабарлады.
«Әділ сөз» мәліметінше, редакцияға бұл тыйым толығымен тосынсый болған.
Қордың хабарламасына сәйкес, сот ұйғарымын сот орындаушылары 20 қарашада, бейсенбіде басылымның бас редакторы Гүлжан Ерғалиеваға табыс еткен. Сот отырысы туралы басылым өкілдеріне хабарланбаған.
Сол күні кешке басылымның қызметкері Мирас Нұрмұханбетов сатылымға түсуі тиіс журналдың бүкіл таралымы баспаханадан алынғанын хабарлады.
«Әділ сөз» мәліметінше, редакцияға бұл тыйым толығымен тосынсый болған.
«Тіркеу туралы куәліктің күшін жою туралы категориялық талаппен берілген сот ісі туралы және журнал басшылығының ешқайсы мұндай шағымның себептері туралы білмейді. Г. Ерғалиева дайындалған нөмірде ешқандай "жарылғыш" материал жоқ деп мәлімдейді», ― делінген қор хабарламасында.
“
«Тіркеу туралы куәліктің күшін жою туралы категориялық талаппен берілген сот ісі туралы және журнал басшылығының ешқайсы мұндай шағымның себептері туралы білмейді. Г. Ерғалиева дайындалған нөмірде ешқандай "жарылғыш" материал жоқ деп мәлімдейді», ― делінген қор хабарламасында.
Кейінірек Мирас Нұрмұханбетов Total.kz басылымына берген сұхбатында былай деп мәлімдеді:
«Талаптың ресми себебі "Наши на чужой войне" деп аталатын материал болды, онда Ақтөбе оппозициясы Айдос Садықовтың терроризмге қарсы ұйымға қатысу үшін халықаралық батальон құру туралы пікірлері келтірілген. Осы мақалада Алматы қаласы әкімдігінің ішкі саясат басқармасы соғыс және басқа да "жаман" нәрселерді насихаттауды тапқан. Журналды таратуға және шығаруға тыйым салынды, қазір біздің Facebook парақшамызға тыйым салынды.
Шешім сырттай, біздің қатысуымызсыз қабылданды. Бұл журналға шағымдануға табылған себеп болды. Бұған Астананың жоғары лауазымды шенеуніктері мен Мәскеуден келген жоғары лауазымды тұлғалар қатысты деп санаймын, өйткені бұл материал Украина-Ресей қақтығысына қатысты».
Шешім сырттай, біздің қатысуымызсыз қабылданды. Бұл журналға шағымдануға табылған себеп болды. Бұған Астананың жоғары лауазымды шенеуніктері мен Мәскеуден келген жоғары лауазымды тұлғалар қатысты деп санаймын, өйткені бұл материал Украина-Ресей қақтығысына қатысты».
“
«Талаптың ресми себебі "Наши на чужой войне" деп аталатын материал болды, онда Ақтөбе оппозициясы Айдос Садықовтың терроризмге қарсы ұйымға қатысу үшін халықаралық батальон құру туралы пікірлері келтірілген. Осы мақалада Алматы қаласы әкімдігінің ішкі саясат басқармасы соғыс және басқа да "жаман" нәрселерді насихаттауды тапқан. Журналды таратуға және шығаруға тыйым салынды, қазір біздің Facebook парақшамызға тыйым салынды.
Шешім сырттай, біздің қатысуымызсыз қабылданды. Бұл журналға шағымдануға табылған себеп болды. Бұған Астананың жоғары лауазымды шенеуніктері мен Мәскеуден келген жоғары лауазымды тұлғалар қатысты деп санаймын, өйткені бұл материал Украина-Ресей қақтығысына қатысты».
Шешім сырттай, біздің қатысуымызсыз қабылданды. Бұл журналға шағымдануға табылған себеп болды. Бұған Астананың жоғары лауазымды шенеуніктері мен Мәскеуден келген жоғары лауазымды тұлғалар қатысты деп санаймын, өйткені бұл материал Украина-Ресей қақтығысына қатысты».
Ол басылым жұртшылықтың, әріптестерінің, халықаралық қоғамдастықтың қолдауына үміттенетінін айтты.
Айта кету керек, оппозицияның барлық өкілі, әсіресе қашқын олигархтар Ерғалиеваның басылымын оппозиция деп санаған жоқ. Дәлірек айтқанда, оларды «қос стандартты бақ» деп атады.
Айта кету керек, оппозицияның барлық өкілі, әсіресе қашқын олигархтар Ерғалиеваның басылымын оппозиция деп санаған жоқ. Дәлірек айтқанда, оларды «қос стандартты бақ» деп атады.
«Мысалды алыстан келтіріп жатудың қажеті жоқ, мысалы, белсенді, журналист Гүлжан Ерғалиева және оның редакциясында жұмыс істейтін журналист Мирас Нұрмұханбетов 2013 жылы жүйелі оппозициялық саясаткер Мұхтар Әблязовті, оның жолдастарын, сондай-ақ билікті қудалаған және саясаткердің жұбайы мен қызын Қазақстанда күштеп ұстап отырған бірде-бір мақала жарияламады.
Храпуновтарға келетін болсақ, бұл Гүлжан Ерғалиева кезінде жасаған түрлі басылымдардың сүйікті тақырыбы. Осылайша, оның тәжірибесіне сүйене отырып, қазақстандық оппозицияның жарқын өкілі болып қала отырып, Қазақстандағы қазіргі билікпен ымыраға келуге болады», ― деп жазды Лейла Храпунова 2013 жылдың қараша айында.
Храпуновтарға келетін болсақ, бұл Гүлжан Ерғалиева кезінде жасаған түрлі басылымдардың сүйікті тақырыбы. Осылайша, оның тәжірибесіне сүйене отырып, қазақстандық оппозицияның жарқын өкілі болып қала отырып, Қазақстандағы қазіргі билікпен ымыраға келуге болады», ― деп жазды Лейла Храпунова 2013 жылдың қараша айында.
“
«Мысалды алыстан келтіріп жатудың қажеті жоқ, мысалы, белсенді, журналист Гүлжан Ерғалиева және оның редакциясында жұмыс істейтін журналист Мирас Нұрмұханбетов 2013 жылы жүйелі оппозициялық саясаткер Мұхтар Әблязовті, оның жолдастарын, сондай-ақ билікті қудалаған және саясаткердің жұбайы мен қызын Қазақстанда күштеп ұстап отырған бірде-бір мақала жарияламады.
Храпуновтарға келетін болсақ, бұл Гүлжан Ерғалиева кезінде жасаған түрлі басылымдардың сүйікті тақырыбы. Осылайша, оның тәжірибесіне сүйене отырып, қазақстандық оппозицияның жарқын өкілі болып қала отырып, Қазақстандағы қазіргі билікпен ымыраға келуге болады», ― деп жазды Лейла Храпунова 2013 жылдың қараша айында.
Храпуновтарға келетін болсақ, бұл Гүлжан Ерғалиева кезінде жасаған түрлі басылымдардың сүйікті тақырыбы. Осылайша, оның тәжірибесіне сүйене отырып, қазақстандық оппозицияның жарқын өкілі болып қала отырып, Қазақстандағы қазіргі билікпен ымыраға келуге болады», ― деп жазды Лейла Храпунова 2013 жылдың қараша айында.
«Мамкадан» «мамкаға»
«Мамкадан» «мамкаға»
2021 жылғы наурызда Мирас Нұрмұханбетов «Әділ сөз» сөз бостандығын қорғау халықаралық қорының вице-президенті болды. Бұл туралы ол әлеуметтік желілердегі парақшасында мәлімдеді. Алайда, бұл рөлдегі өз қызметінің ерекше нәтижелерін бөліскен жоқ. Ал 2022 жылдың ақпан айында ол Тамара Калееваның басылымынан мүлдем кетті.
Бұл Гүлжан Ерғалиеваның Elmedia атты жаңа жобасының ашылуымен байланысты шығар.
Бұл Гүлжан Ерғалиеваның Elmedia атты жаңа жобасының ашылуымен байланысты шығар.
«Медиа өрісіне оралу менің бүкіл өмірімді журналистикаға арнаған және соңғы 20 жыл ішінде төрт-бес жобаны құрған адам ретінде, олар ешқандай себепсіз, заңсыз, тапсырыс бойынша жойылған және, әрине, мұнда айтылмай қалған бір жайт бар сияқты. Бұл бір жағынан, әрине, кек алуға деген ұмтылыс. Менің ойымша, мен де, біздің команда да, жерленген жобаларымыз жойылуға лайық емес еді», — деді Ерғалиева ҚазТАГ-қа берген сұхбатында.
“
«Медиа өрісіне оралу менің бүкіл өмірімді журналистикаға арнаған және соңғы 20 жыл ішінде төрт-бес жобаны құрған адам ретінде, олар ешқандай себепсіз, заңсыз, тапсырыс бойынша жойылған және, әрине, мұнда айтылмай қалған бір жайт бар сияқты. Бұл бір жағынан, әрине, кек алуға деген ұмтылыс. Менің ойымша, мен де, біздің команда да, жерленген жобаларымыз жойылуға лайық емес еді», — деді Ерғалиева ҚазТАГ-қа берген сұхбатында.
Ол қазір қазақстандық журналистиканың одан әрі дамуына жаңа мүмкіндік пайда болғанын атап өтті.
«Шындығында, біз сәл ертерек шыққымыз келді, бірақ белгілі бір ұйымдастырушылық мәселелер нәтиже бермеді. Карантин және сол сияқтылар біздің жобаны қатты тежеді. Біз қаңтар оқиғаларынан кейін бірден шықтық. Журналистикаға лайықты орнын қайтару керек. Әрине, журналистика қазір өте қажет деп санаймын және ол тиімді көмектесе алады, өйткені менімен бірге журналистика да сана-сезімін, ұстанымын өзгертеді.
Біз өте қатал диктат жағдайында жұмыс істегендіктен, үлкен шектеулер мен журналистика осы қысымның астына түсіп кеткендей болды, осы қиындықтың астында оның міндеттері мен мақсаттары, өмір сүру орны өзгерді, бұл дамуға кедергі келтіретін көптеген жағдай болды. Қазір бұл мүмкіндік қазақстандық журналистикада пайда болған шығар», ― деп атап өтті Ерғалиева.
Біз өте қатал диктат жағдайында жұмыс істегендіктен, үлкен шектеулер мен журналистика осы қысымның астына түсіп кеткендей болды, осы қиындықтың астында оның міндеттері мен мақсаттары, өмір сүру орны өзгерді, бұл дамуға кедергі келтіретін көптеген жағдай болды. Қазір бұл мүмкіндік қазақстандық журналистикада пайда болған шығар», ― деп атап өтті Ерғалиева.
“
«Шындығында, біз сәл ертерек шыққымыз келді, бірақ белгілі бір ұйымдастырушылық мәселелер нәтиже бермеді. Карантин және сол сияқтылар біздің жобаны қатты тежеді. Біз қаңтар оқиғаларынан кейін бірден шықтық. Журналистикаға лайықты орнын қайтару керек. Әрине, журналистика қазір өте қажет деп санаймын және ол тиімді көмектесе алады, өйткені менімен бірге журналистика да сана-сезімін, ұстанымын өзгертеді.
Біз өте қатал диктат жағдайында жұмыс істегендіктен, үлкен шектеулер мен журналистика осы қысымның астына түсіп кеткендей болды, осы қиындықтың астында оның міндеттері мен мақсаттары, өмір сүру орны өзгерді, бұл дамуға кедергі келтіретін көптеген жағдай болды. Қазір бұл мүмкіндік қазақстандық журналистикада пайда болған шығар», ― деп атап өтті Ерғалиева.
Біз өте қатал диктат жағдайында жұмыс істегендіктен, үлкен шектеулер мен журналистика осы қысымның астына түсіп кеткендей болды, осы қиындықтың астында оның міндеттері мен мақсаттары, өмір сүру орны өзгерді, бұл дамуға кедергі келтіретін көптеген жағдай болды. Қазір бұл мүмкіндік қазақстандық журналистикада пайда болған шығар», ― деп атап өтті Ерғалиева.
Оның айтуынша, Elmedia бұрынғы жобаларының тұжырымдамасын жалғастырады.
«Біздің міндетіміз осы өткен жылдардағыдай болып қала береді. Өз концепциямызды жалғастырамыз, бұл қоғамдық-саяси басылым концепциясы, сараптамалық және т. б. Бүгін менің ойымша, дәл осындай журналистика сұранысқа ие, ол осы уақытқа дейін қысылып, қатаң цензураға ұшырады. Бостандық бар ма, демек өзгеріс болуы керек, сондықтан біз бұл өзгерістерді қолданайық, өйткені журналистиканың қоғамды қалыптастыруда ерекше орны бар – ол қоғамдық сұраныстарды қамтамасыз етеді және кім көрінген айтып жүрген реформаларға көмектеседі. Бізде жаңа партиялар пайда болуы керек және жалпы өмір қандай да бір түрде жандануы керек. Сондықтан мұндай журналистикаға деген сұраныс өте жоғары болуы керек», — деді ол.
“
«Біздің міндетіміз осы өткен жылдардағыдай болып қала береді. Өз концепциямызды жалғастырамыз, бұл қоғамдық-саяси басылым концепциясы, сараптамалық және т. б. Бүгін менің ойымша, дәл осындай журналистика сұранысқа ие, ол осы уақытқа дейін қысылып, қатаң цензураға ұшырады. Бостандық бар ма, демек өзгеріс болуы керек, сондықтан біз бұл өзгерістерді қолданайық, өйткені журналистиканың қоғамды қалыптастыруда ерекше орны бар – ол қоғамдық сұраныстарды қамтамасыз етеді және кім көрінген айтып жүрген реформаларға көмектеседі. Бізде жаңа партиялар пайда болуы керек және жалпы өмір қандай да бір түрде жандануы керек. Сондықтан мұндай журналистикаға деген сұраныс өте жоғары болуы керек», — деді ол.
Оның пікірінше, кейінгі жылдары қоғамның билікпен байланыс арналары іс жүзінде болмады және соңы митингілерге әкеп соқты, сондықтан БАҚ осы тапшылықты өтеуі керек.
Мирас Нұрмұханбетов Гүлжан Ерғалиеваның жаңа жобасының редакторы болды. Оның осы YouTube-каналындағы кейінгі жұмыстарының ішінен «Әбжан» арнайы операциясын атап өтуге болады.
2022 жылғы 3 шілдеде жүргізілген арнайы операцияның нәтижесінде Махамбет Әбжан 50 млн теңге алғаннан кейін ұсталып, Нұр-Сұлтан қаласының ДП УҰИ-ға қамалған еді.
2022 жылғы 3 шілдеде жүргізілген арнайы операцияның нәтижесінде Махамбет Әбжан 50 млн теңге алғаннан кейін ұсталып, Нұр-Сұлтан қаласының ДП УҰИ-ға қамалған еді.
«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет БАҚ-та жалған ақпарат тарату қаупімен кәсіпкерлерден аса ірі көлемде ақша қаражатын қорқытып алған азамат М. Әбжанның қылмыстық әрекетінің жолын кесті.
М. Әбжанның басқа да осындай қылмыстарға қатысы бар-жоғы туралы ақпарат тексеріліп жатыр», — делінген Антикораның хабарламасында.
М. Әбжанның басқа да осындай қылмыстарға қатысы бар-жоғы туралы ақпарат тексеріліп жатыр», — делінген Антикораның хабарламасында.
“
«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет БАҚ-та жалған ақпарат тарату қаупімен кәсіпкерлерден аса ірі көлемде ақша қаражатын қорқытып алған азамат М. Әбжанның қылмыстық әрекетінің жолын кесті.
М. Әбжанның басқа да осындай қылмыстарға қатысы бар-жоғы туралы ақпарат тексеріліп жатыр», — делінген Антикораның хабарламасында.
М. Әбжанның басқа да осындай қылмыстарға қатысы бар-жоғы туралы ақпарат тексеріліп жатыр», — делінген Антикораның хабарламасында.
ҚР ҚІЖК 201-бабына сәйкес өзге ақпарат тергеу мүддесіне байланысты жария етуге жатпайды.
Әбжанды қорғауға дереу адвокат Бауыржан Азанов өз еркімен келді, оның қоржынында жеңілген істер жоқ, бірақ PR мен халық даңқына деген құштарлық бар. Айта кетейік, 2022 жылдың қаңтар айында Азанов жалған ақпарат тарату туралы істе қорғау құқығына ие болған Әбжанды қорғаған болатын (ҚР ҚК 274-б.2-б. 3-т.).
Сонымен қатар, Әбжанды ұстауға қатысты пікірін Джордж Сорос адептері – «Әділ жол» ҮЕҰ басшысы Тамар Калеева мен Құқықтық медиа-орталықтың директоры және тең құрылтайшысы Диана Окремовалар білдірді.
5 шілдеде Әбжан тергеу кезіне 2 айға қамауға алынды. Бұл туралы Нұр-Сұлтан мамандандырылған ауданаралық тергеу соты хабарлады.
Әрине, Әбжанның ұсталуы «Әбжан» арнайы операциясының шығарылымында саяси тапсырыс және арандату ретінде айтылады.
Әбжанды қорғауға дереу адвокат Бауыржан Азанов өз еркімен келді, оның қоржынында жеңілген істер жоқ, бірақ PR мен халық даңқына деген құштарлық бар. Айта кетейік, 2022 жылдың қаңтар айында Азанов жалған ақпарат тарату туралы істе қорғау құқығына ие болған Әбжанды қорғаған болатын (ҚР ҚК 274-б.2-б. 3-т.).
Сонымен қатар, Әбжанды ұстауға қатысты пікірін Джордж Сорос адептері – «Әділ жол» ҮЕҰ басшысы Тамар Калеева мен Құқықтық медиа-орталықтың директоры және тең құрылтайшысы Диана Окремовалар білдірді.
5 шілдеде Әбжан тергеу кезіне 2 айға қамауға алынды. Бұл туралы Нұр-Сұлтан мамандандырылған ауданаралық тергеу соты хабарлады.
Әрине, Әбжанның ұсталуы «Әбжан» арнайы операциясының шығарылымында саяси тапсырыс және арандату ретінде айтылады.
Мирас Нұрмұханбетов