«Sputnik Қазақстан»
«Sputnik Қазақстан»
«Sputnik Қазақстан»
Жалпы мәлімет
Жалпы мәлімет
Sputnik — веб-сайттарды, мобильді қосымшаны, онлайн-трансляцияларды, радиохабар қызметін және баспасөз орталықтарын қамтитын жаңалық агенттігі. Агенттікті 2014 жылдың 10 қарашасында «Россия сегодня» халықаралық ақпарат агенттігі негізін қалаған. Агенттіктің бас кеңсесі Мәскеуде орналасқан.
Анықтама: «Россия сегодня» халықаралық медиа тобы орыс тіліндегі ақпарат ресурстарын біріктіреді: РИА Новости, ПРАЙМ, ИноСМИ, ТОК, КОТ, Baltnews, Украина.ру, әлеуметтік навигатор және Arctic.ru. Шетелде оны Sputnik халықаралық жаңалық агенттігі мен радиосы ұсынады. Медиа топтың негізгі өнімдерінің бірі – орыс, ағылшын, қытай, испан, араб және парсы тілдеріндегі ақпарат ленталары.
Иесі ― Ресей Федерациясының үкіметі. «Россия сегодня» бас директоры ― Дмитрий Киселев. Бас редакторы ― Маргарита Симонян.
Иесі ― Ресей Федерациясының үкіметі. «Россия сегодня» бас директоры ― Дмитрий Киселев. Бас редакторы ― Маргарита Симонян.
Sputnik-тің түрлі елде, соның ішінде АҚШ-та (Вашингтон), Мысырда (Каирде), Қытайда (Бейжіңде), Біріккен Корольдікте (Эдинбург), Уругвайда (Монтевидео), Қырғызстанда (Бішкекте) өңірлік өкілдіктері мен бюролары бар. Агенттік әлемдік саясат пен экономика жаңалықтарын жариялайды және шетелдік аудиторияға бағытталған.
«Россия сегодня» сайтында былай делінген:
«Россия сегодня» сайтында былай делінген:
«Sputnik миссиясы – әлем елдеріндегі оқиғалардың әділ көрінісін жариялау. Біз басқалар үндемей отырған нәрсені айтамыз және біздің аудитория өз бетінше қорытынды жасай алатындай алуан түрлі пікір алаңын ұсынамыз».
“
«Sputnik миссиясы – әлем елдеріндегі оқиғалардың әділ көрінісін жариялау. Біз басқалар үндемей отырған нәрсені айтамыз және біздің аудитория өз бетінше қорытынды жасай алатындай алуан түрлі пікір алаңын ұсынамыз».
«Sputnik Қазақстан» ҚР СІМ, Халықаралық ақпарат комитеті 2018 жылғы 25 мамырда берген шетелдік бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдігін аккредиттеу туралы № 122 куәлікке ие.
Өкілдіктің кеңсесі Нұр-Сұлтанда орналасқан. Алматылық бюросы да бар.
Өкілдіктің кеңсесі Нұр-Сұлтанда орналасқан. Алматылық бюросы да бар.
Пропаганданың қисық айнасы
Пропаганданың қисық айнасы
«Россия сегодня» құрылымы ― «Азаттық радиосы» мен «Голос Америки» әулетінің егізі десек болар. Пропаганданың қисық айнасы.
Алайда бұл үгіт-насихат машинасы өте мұқият жұмыс істейді, өйткені АҚШ Мемлекеттік департаменті 2022 жылдың қаңтарында «Кремль қаржыландыратын БАҚ: RT және Sputnik-тің ресейлік дезинформация мен үгіт-насихат экожүйесіндегі ролі» атты арнайы баяндама жариялады. Жалпы алғанда, осы баяндамада айтылғанның бәрін «Азаттық Радиосы» мен «Голос Америки» арқылы тарата беруге де болады.
RT және Sputnik — шетелдік аудиторияға контент жасайтын негізгі ресейлік БАҚ. RT, бұрынғы Russia Today, 2005 жылдың желтоқсанында Халықаралық хабар таратуды бастаған Ресей қаржыландыратын және мемлекет басқаратын ақпараттық агенттік. RT ағылшын, испан, француз, араб, неміс және орыс тілдерінде контент жариялайтын телеарналардың, веб-сайттардың және әлеуметтік желілердегі аккаунттардың ғаламдық желісіне айналды.
2014 жылдың қараша айында іске қосылған Sputnik Медиа – 2013 жылдың соңында президенттің Ресей мемлекеттік БАҚ-ты қайта құрылымдау туралы Жарлығымен құрылған «Россия сегодня» халықаралық ақпарат агенттігінің (ХАА) негізгі шетелдік жобасы. Sputnik 30-дан астам тілде жұмыс істейтін радио бағдарламаларын жүргізеді, веб-сайттар мен әлеуметтік медиа арналарын басқарады.
RT ресми түрде «Россия сегодня» ХАА құрамына кірмегенімен, бұл медиа-топқа RT мен «Россия сегодня» бас редакторы Маргарита Симонян арқылы байланысқан.Арнайы баяндамада қызық сәттер де бар. Мысалы, Мемлекеттік департамент сарапшылары былай деп жазады:
Алайда бұл үгіт-насихат машинасы өте мұқият жұмыс істейді, өйткені АҚШ Мемлекеттік департаменті 2022 жылдың қаңтарында «Кремль қаржыландыратын БАҚ: RT және Sputnik-тің ресейлік дезинформация мен үгіт-насихат экожүйесіндегі ролі» атты арнайы баяндама жариялады. Жалпы алғанда, осы баяндамада айтылғанның бәрін «Азаттық Радиосы» мен «Голос Америки» арқылы тарата беруге де болады.
RT және Sputnik — шетелдік аудиторияға контент жасайтын негізгі ресейлік БАҚ. RT, бұрынғы Russia Today, 2005 жылдың желтоқсанында Халықаралық хабар таратуды бастаған Ресей қаржыландыратын және мемлекет басқаратын ақпараттық агенттік. RT ағылшын, испан, француз, араб, неміс және орыс тілдерінде контент жариялайтын телеарналардың, веб-сайттардың және әлеуметтік желілердегі аккаунттардың ғаламдық желісіне айналды.
2014 жылдың қараша айында іске қосылған Sputnik Медиа – 2013 жылдың соңында президенттің Ресей мемлекеттік БАҚ-ты қайта құрылымдау туралы Жарлығымен құрылған «Россия сегодня» халықаралық ақпарат агенттігінің (ХАА) негізгі шетелдік жобасы. Sputnik 30-дан астам тілде жұмыс істейтін радио бағдарламаларын жүргізеді, веб-сайттар мен әлеуметтік медиа арналарын басқарады.
RT ресми түрде «Россия сегодня» ХАА құрамына кірмегенімен, бұл медиа-топқа RT мен «Россия сегодня» бас редакторы Маргарита Симонян арқылы байланысқан.Арнайы баяндамада қызық сәттер де бар. Мысалы, Мемлекеттік департамент сарапшылары былай деп жазады:
«Ресейлік шенеуніктер мен RT және Sputnik басшылығы, сондай-ақ осы БАҚ-тың бұрынғы және қазіргі қызметкерлері мемлекет қаржыландыратын және басқаратын ресейлік бұқаралық ақпарат құралдары мен BBC, "Азат Еуропа/Азаттық радиосы" (РС/РС) және "Голос Америки: (VOA) сияқты тәуелсіз халықаралық медиа ұйымдар арасындағы таңғаларлық айырмашылықтарға қатысты пікір білдірді».
“
«Ресейлік шенеуніктер мен RT және Sputnik басшылығы, сондай-ақ осы БАҚ-тың бұрынғы және қазіргі қызметкерлері мемлекет қаржыландыратын және басқаратын ресейлік бұқаралық ақпарат құралдары мен BBC, "Азат Еуропа/Азаттық радиосы" (РС/РС) және "Голос Америки: (VOA) сияқты тәуелсіз халықаралық медиа ұйымдар арасындағы таңғаларлық айырмашылықтарға қатысты пікір білдірді».
Алайда, олар «тәуелсіз» деп аталып жүрген бұқаралық ақпарат құралдарын АҚШ Конгресі қаржыландырады және «орталықтан» нақты нұсқаулар алады және әр материалды кураторлар мұқият цензуралайды.
Бірақ, бір қызығы, Мемдептегілер ресейлік үкімет RT мен Sputnik-тің «мемлекеттік дезинформация мен пропаганданың» негізгі құралы ретіндегі ролін жасырғысы келетініне сенімді. Бірақ америкалық сарапшылар америкалық сарапшылар «Ресейдің Украинаға қарсы агрессиясының басында Ресей өз қызметін кеңейтіп, 2014 жылдың 10 қарашасында жарияланған Sputnik мүлдем жаңа БАҚ құрғанын» біліп қойған.
Олардың пікірінше, бұл жаңа үгіт-насихат арнасының ашылуы НАТО-ның бағалауы бойынша Ресей Шығыс Украинаға әскер мен әскери ресурстарды жібергеннен екі күн бұрын болған.
Олардың пікірінше, бұл жаңа үгіт-насихат арнасының ашылуы НАТО-ның бағалауы бойынша Ресей Шығыс Украинаға әскер мен әскери ресурстарды жібергеннен екі күн бұрын болған.
«2014 жылы Ресей Украинаға қарсы бағытталған көптеген жалған ақпарат сюжеттерін әзірлеп, орналастырды. 2021 жылдың көктемінде әскер мен әскери техниканы құру кезінде Ресейдің мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдары осы жалған сюжеттерге оралды. Ресей 2014 жылы өзі құрған жалған ақпараттың негізін нығайтып, ескі сюжеттерді қайталап, күшейте түсті. Бұл дәлелденген тиімді тактика, өйткені зерттеулер көрсеткендей, адам бірнеше рет қайталанғаннан кейін өтірікке сене бастайды», ― делінген баяндамада.
“
«2014 жылы Ресей Украинаға қарсы бағытталған көптеген жалған ақпарат сюжеттерін әзірлеп, орналастырды. 2021 жылдың көктемінде әскер мен әскери техниканы құру кезінде Ресейдің мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдары осы жалған сюжеттерге оралды. Ресей 2014 жылы өзі құрған жалған ақпараттың негізін нығайтып, ескі сюжеттерді қайталап, күшейте түсті. Бұл дәлелденген тиімді тактика, өйткені зерттеулер көрсеткендей, адам бірнеше рет қайталанғаннан кейін өтірікке сене бастайды», ― делінген баяндамада.
Жалпы, Мемлекеттік департаменттің бүкіл баяндамасы ресейлік БАҚ-тың «өтірікке» қарсы тұруына және сол «Азаттық радиосының» объективтілігіне негізделген. Бұл өте қисынды және табиғи пайым: себебі Мемлекеттік департамент америкалық үкіметтің бақылауында тұрған басылымды жалған және үгіт-насихат деп айта алмайды.
Қазақстандағы Sputnik
Қазақстандағы Sputnik
Қазақстандағы Sputnik өкілдігінің бас кеңсесі Нұр-Сұлтан қаласында орналасқан. Сайттың жаңалық лентасы көбінесе қазақстандық күн тәртібін жариялайды. Ресейге және оның Украинамен қақтығысына қатысты жаңалықтар бейтарап. Бірақ Қазақстандағы Sputnik Telegram-арнасының жаңалықтар лентасын туралы бұлай айта алмайсыз.
Қазақстандағы Sputnik Telegram-арнасы Қазақстанның күн тәртібін де, Украинадағы қақтығысты да жариялайды. Посттардың риторикасы агрессивті, 2022 жылғы 24 ақпаннан кейін Кремль БАҚ-тарының хабарламаларына енген «нацистер», «содырлар» және сол сияқты басқа да сипаттамалар қолданылады.
Қазақстандағы Sputnik басшылығы туралы ақпарат басылымның сайтында жоқ. Алайда, өкілдікті Динара Досмұхаметова басқаратыны белгілі. Алматы бюросын журналист Александр Мироглов басқарады. Бұған дейін бұл қызметті Сергей Ким атқарған болатын, қазір ол «Сорос-Қазақстан» қорының Factcheck.kz деген жобасының авторы және NewReporter.org жобасында медиа-сын бағанын жүргізеді.
Қолда бар ақпарат бойынша, Sputnik редакциясы Қазақстанда журналистер іздейді. Жыл басынан бері екі қызметкер өкілдіктен кетіпті.
Ольга Тонконог Қазақстандағы Sputnik-тен 15 қаңтардан бастап жұмыстан шыққанын мәлімдеді.
Қазақстандағы Sputnik Telegram-арнасы Қазақстанның күн тәртібін де, Украинадағы қақтығысты да жариялайды. Посттардың риторикасы агрессивті, 2022 жылғы 24 ақпаннан кейін Кремль БАҚ-тарының хабарламаларына енген «нацистер», «содырлар» және сол сияқты басқа да сипаттамалар қолданылады.
Қазақстандағы Sputnik басшылығы туралы ақпарат басылымның сайтында жоқ. Алайда, өкілдікті Динара Досмұхаметова басқаратыны белгілі. Алматы бюросын журналист Александр Мироглов басқарады. Бұған дейін бұл қызметті Сергей Ким атқарған болатын, қазір ол «Сорос-Қазақстан» қорының Factcheck.kz деген жобасының авторы және NewReporter.org жобасында медиа-сын бағанын жүргізеді.
Қолда бар ақпарат бойынша, Sputnik редакциясы Қазақстанда журналистер іздейді. Жыл басынан бері екі қызметкер өкілдіктен кетіпті.
Ольга Тонконог Қазақстандағы Sputnik-тен 15 қаңтардан бастап жұмыстан шыққанын мәлімдеді.
«Мен бұдан былай Sputnik Қазақстан – Новости Сегодняда жұмыс істемеймін. Алматыдағы қасірет менің жоспарларымды өзгертті. Мен әлі жұмыс іздемеймін. Демалып, қалпына келгім келеді) жаңа ұсыныстарға шамамен бір айдан кейін ашық боламын. Ең бастысы, ақпараттық агенттіктеріндегі жаңалықтармен жұмыс істейтін жұмыс болмауы керек», ― деп жазды ол әлеуметтік желілерде.
“
«Мен бұдан былай Sputnik Қазақстан – Новости Сегодняда жұмыс істемеймін. Алматыдағы қасірет менің жоспарларымды өзгертті. Мен әлі жұмыс іздемеймін. Демалып, қалпына келгім келеді) жаңа ұсыныстарға шамамен бір айдан кейін ашық боламын. Ең бастысы, ақпараттық агенттіктеріндегі жаңалықтармен жұмыс істейтін жұмыс болмауы керек», ― деп жазды ол әлеуметтік желілерде.
24 ақпаннан кейін Тонконог тегін Тонкониг деп өзгертіп, әлеуметтік желілерде аватарына украин туын жүктеді, содан бері Sputnik-тің Қазақстандағы редакциялық саясатына мүлдем қарама-қайшы ақпарат тарата бастады.
«Әскери операция» басталғалы Қазақстандағы Sputnik тағы бір журналисінен айырылды. Ол ― Ксения Воронина, ол материалдарында «соғыс» деген сөзді жазбау мүмкін емес деген оймен кеткен.
Дегенмен, редакцияда Кремльдің ақпараттық саясатына адал қызметкер ― шығарушы редактор Альфия Ташимова қалды. Ол өзінің ресейшіл ұстанымын әлеуметтік желілерде де таратады, соның салдарынан ол бірнеше рет қазақстандық ұлттық патриоттар посттарының «кейіпкеріне» айналып үлгерді.
«Әскери операция» басталғалы Қазақстандағы Sputnik тағы бір журналисінен айырылды. Ол ― Ксения Воронина, ол материалдарында «соғыс» деген сөзді жазбау мүмкін емес деген оймен кеткен.
Дегенмен, редакцияда Кремльдің ақпараттық саясатына адал қызметкер ― шығарушы редактор Альфия Ташимова қалды. Ол өзінің ресейшіл ұстанымын әлеуметтік желілерде де таратады, соның салдарынан ол бірнеше рет қазақстандық ұлттық патриоттар посттарының «кейіпкеріне» айналып үлгерді.
Sputnik Қазақстан колумнисі ― «Еуразиялық мониторинг» талдамалық зерттеулер орталығының директоры, саясаттанушы Әлібек Тәжібаев та қызық кейіпкер.
«Еуразиялық мониторинг» қазақстандық талдамалық зерттеулер орталығы 2014 жылғы тамызда құрылды. Ол өңірлік және жаһандық күн тәртібіндегі өзекті процестерді ой елегінен өткізу және Think Thank талқылау үшін құрылған сараптамалық диалог алаңы болды.
Ұйым қызметінің негізгі мақсаттары:
— халықаралық қатынастар саласында, Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың басым салаларында тәуелсіз талдамалық зерттеулер мен болжамдар, сараптамалық бағалаулар мен қорытындылар жүргізу;
— азаматтық қоғам институттарын дамытуға жәрдемдесу, ғылыми зерттеулерді қолдау, оның ішінде:
1. Мемлекеттер арасындағы екіжақты және көпжақты өзара тиімді ынтымақтастық үшін жаңа перспективалық үрдістер мен бағыттарды анықтау;
2. Екі ел үшін де неғұрлым перспективалы жобаларды әзірлеу;
3. Екіжақты қатынастарды және Еуразиялық экономикалық одақ ішіндегі қатынастарды дамытудағы саяси, экономикалық, әлеуметтік басымдықтарды бағалау.
Ұйымның қызметі мына бағыттарда жүзеге асады:
«Еуразиялық мониторинг» қазақстандық талдамалық зерттеулер орталығы 2014 жылғы тамызда құрылды. Ол өңірлік және жаһандық күн тәртібіндегі өзекті процестерді ой елегінен өткізу және Think Thank талқылау үшін құрылған сараптамалық диалог алаңы болды.
Ұйым қызметінің негізгі мақсаттары:
— халықаралық қатынастар саласында, Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың басым салаларында тәуелсіз талдамалық зерттеулер мен болжамдар, сараптамалық бағалаулар мен қорытындылар жүргізу;
— азаматтық қоғам институттарын дамытуға жәрдемдесу, ғылыми зерттеулерді қолдау, оның ішінде:
1. Мемлекеттер арасындағы екіжақты және көпжақты өзара тиімді ынтымақтастық үшін жаңа перспективалық үрдістер мен бағыттарды анықтау;
2. Екі ел үшін де неғұрлым перспективалы жобаларды әзірлеу;
3. Екіжақты қатынастарды және Еуразиялық экономикалық одақ ішіндегі қатынастарды дамытудағы саяси, экономикалық, әлеуметтік басымдықтарды бағалау.
Ұйымның қызметі мына бағыттарда жүзеге асады:
- Қазақстан Республикасының Еуразиялық экономикалық одақ мемлекеттерімен ынтымақтастық тақырыптары бойынша халықаралық конференциялар, семинарлар, дөңгелек үстелдер, көрмелер ұйымдастыру және өткізу;
- анықтамалық, талдау, ғылыми әдебиеттерді (мерзімді өнімдер, кітаптар, журналдар және т. б.) басып шығару және сату;
- мүдделі тұлғаларға аналитикалық және сараптамалық қолдауды жүзеге асыру;
- Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде көпжақты және екіжақты ынтымақтастықтың өзекті бағыттары бойынша зерттеулер мен мониторинг жүргізу (екі ел халқының табысы мен өмір сүру деңгейі; жұмыс күші нарығын дамыту; кәсіпорындардағы әлеуметтік-еңбек процестері; әлеуметтік-демографиялық процестер).
«Sputnik Қазақстан»