Мейрам Қанапиянов

Жалпы мәлімет

Жалпы мәлімет

Мейрам Ілиясұлы Қанапиянов 1975 жылдың 12 қазанында туған.

ҚР-ның Санкт-Петербургтегі бұрынғы бас консулы. Халықаралық ынтымақтастық департаменті директорының орынбасары болды. Мұнай және газ министрлігі, ҚР СӨП инвестицияларды тарту департаментінің басшысы.

Бұрын Нұр-Сұлтан қаласында тұрған, қазіргі уақытта Швецияда.

Дипломат-ұлтшыл

Дипломат-ұлтшыл

Мейрам Қанапиянов туралы ұлтшыл деген әңгімелер сонау 2015 жылы айтыла бастаған. Сол уақытта Informburo ресурсында оның әлеуметтік желілердегі қызметіне арналған материал жарияланды.
«Facebook қолданушыларының көпшілігі 40 жастағы Мейрам Канапияновтың белсенділігі артуына назар аударды, оның пікірлері мен жазбалары осы әлеуметтік желіде әрдайым дұрыс бола бермейді. Қазақстанда гвардиялық лентаның таралуына ымырасыз қарсылас және Путиннің Ресейдегі билігінің сыншысы бола отырып, ол қарсыластарымен пікірталасқа түсіп, оларды ұлтшылдық сипаттағы мәлімдемелерге жол беріп, жиі қорлайды. "Біздің Конституциямызды НӘН сақтамайды. Мен сақтауым керек пе?" – деп жауап берген Қанапиянов өзіне айтылған ескертулердің біріне», — делінген материалда.
«Facebook қолданушыларының көпшілігі 40 жастағы Мейрам Канапияновтың белсенділігі артуына назар аударды, оның пікірлері мен жазбалары осы әлеуметтік желіде әрдайым дұрыс бола бермейді. Қазақстанда гвардиялық лентаның таралуына ымырасыз қарсылас және Путиннің Ресейдегі билігінің сыншысы бола отырып, ол қарсыластарымен пікірталасқа түсіп, оларды ұлтшылдық сипаттағы мәлімдемелерге жол беріп, жиі қорлайды. "Біздің Конституциямызды НӘН сақтамайды. Мен сақтауым керек пе?" – деп жауап берген Қанапиянов өзіне айтылған ескертулердің біріне», — делінген материалда.
Сол кезде Қанапиянов Ұлттық Кәсіпкерлер палатасының халықаралық ынтымақтастық департаментін басқарды. Бұл оған әлеуметтік желілерде ұлтаралық алауыздықты қоздыруға, ресейлік қазақстандықтар мен ресейліктерді қорлауға, сондай-ақ РФ басшылығына қарсы шабуылдауға кедергі бола қоймады.

Informburo редакциясы Мейрам Қанапияновпен хабарласып: оның әлеуметтік желілердегі жария мәлімдемелері, оның ішінде айтарлықтай жоғары лауазымды атқарған ҚР ҰКП басшылығының пікірі болып санала ма деген сұрақ қойды.

Бірақ Канапьянов Facebook-тегі посттары мен түсініктемелерінің авторлығын растап, бұқаралық ақпарат құралдарының сұрақтарына жауап беруден бас тартып, оларды поштасына жіберуді ұсынды. Екі аптадан кейін редакция өз сұрақтарына сол күйі жауап ала алмады.
«Мейрам Қанапиянов пен ҚР Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы басшылығының пікірлерінің сәйкес келуі туралы мәселе текке көтеріліп отырған жоқ. Қазақстан ҰКП ресми сайтында жарияланған ақпаратқа сәйкес, еліміздің ірі бизнес-қауымдастығы Үкімет пен "Атамекен Одағы" экономикалық палатасының бірлескен шешімімен құрылған. Тиісінше, ҰКП төралқасының құрамына бизнесмендер ғана емес, Парламенттің екі палатасының депутаттары мен Үкімет мүшелері де кіреді. Бұл ретте Ұлттық Кәсіпкерлер палатасы қызметінің негізгі бағыттарының бірі ЕАЭО және ДСҰ шеңберіндегі экономикалық интеграция болып саналады», ― деп жазды басылым журналисі.
«Мейрам Қанапиянов пен ҚР Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы басшылығының пікірлерінің сәйкес келуі туралы мәселе текке көтеріліп отырған жоқ. Қазақстан ҰКП ресми сайтында жарияланған ақпаратқа сәйкес, еліміздің ірі бизнес-қауымдастығы Үкімет пен "Атамекен Одағы" экономикалық палатасының бірлескен шешімімен құрылған. Тиісінше, ҰКП төралқасының құрамына бизнесмендер ғана емес, Парламенттің екі палатасының депутаттары мен Үкімет мүшелері де кіреді. Бұл ретте Ұлттық Кәсіпкерлер палатасы қызметінің негізгі бағыттарының бірі ЕАЭО және ДСҰ шеңберіндегі экономикалық интеграция болып саналады», ― деп жазды басылым журналисі.
Ол ресейлік, украиналық және беларустік БАҚ-тарда Мейрам Қанапияновтың әлеуметтік желілерде оның гвардиялық лентадан бас тартуына және Қазақстандағы ұлтаралық қарым-қатынастарға деген ерекше көзқарасына қатысты өткір мәлімдемелеріне назар аударылғанын атап өтті.

Сот істері

Сот істері

2015 жылғы желтоқсанда Ботагөз Исаева, Мейрам Қанапиянов, Алмат Салғариннің өтініші бойынша Ермек Тайшыбеков «әлеуметтік, ұлттық, рулық, нәсілдік, тектік-топтық немесе діни алауыздықты қоздыру» Қазақстан Қылмыстық кодексінің 174-бабының 1-бөлігі бойынша 4 жылға сотталды.

Араға алты жыл салып Қанапияновтың өзі де сотталушы болып шыға келді: 2021 жылдың маусым айында Алматыда ұлттық араздықты қоздыру туралы іс бойынша сот процесі басталды, осы процесте Марғұлан Боранбаев, Мейрам Қанапиянов және Данат Намазбаев айыпталушы болған.

Іс материалдарынан Марғұлан Боранбаевтың бұрынғы қылмысы ашылды: 1995 жылы Жезқазған облыстық соты оны қасақана кісі өлтіргені, қарақшылық жасағаны, қылмыстық жолмен табылған мүлікті сатқаны және қаруды заңсыз алып жүргені және сақтағаны үшін 15 жылға бас бостандығынан айырған екен. Қалған айыпталушылардың соттылығы болмаған.

Үшеуі де ұлттық араздықты қоздыру (Қылмыстық кодекстің 174-бабы), сондай-ақ билікті басып алуды насихаттау немесе оған шақыру (ҚР ҚК 179-бабы) деректерімен айыпталды. Тергеу мәліметтері бойынша, сотталушылар бірнеше жыл бойы әлеуметтік желіде орыс ұлтының өкілдері мен «ватник» деп аталатын адамдар туралы жағымсыз пікірлер мен көзқарастар жазған. Бұл терминмен әдетте кеңестік немесе ресейшіл көзқарасы бар адамдарды айтады. Сонымен қатар, олар мемлекеттік жүйені өзгерту бағдарламаларын, соның ішінде зорлық-зомбылықпен өзгерту жоспары жарияланды.

Іс бойынша балалар омбудсмені Аружан Саин, «Добровольное общество милосердия» қоғамдық қорының қызметкері Юрий Юрин, астаналық белсенді-интернационалист Әлжан Смағұлов, сондай-ақ қорғау шаралары қолданылған К. деген адам жәбірленуші тарап болды.

Сот процесінде сот Мейрам Қанапияновқа қатысты бұлтартпау шарасын ешқайда кетпеу туралы қолхатпен босатудан қамауға алу туралы шешім қабылдады, бірақ оны ұстау мүмкін болмады. Сотталушыға іздеу жарияланды, ал оған қатысты іс жеке іс жүргізуге бөлініп, тоқтатылды.

Қалған екі сотталушыға келетін болсақ, сот оларды 2022 жылдың 15 наурызында кінәлі деп тауып, әрқайсын орташа қауіпсіздік мекемесінде бес жылға бас бостандығынан айырды. Сондай-ақ, Марғұлан Боранбаевқа бұқаралық ақпарат құралдары мен телекоммуникациялық желілерді пайдалана отырып, қоғамдық-саяси қызметпен айналысу құқығынан үш жыл мерзімге айыру түрінде қосымша жаза тағайындалды.
«Сот сотталушылар Б. мен Н. 2018 жылдан бастап әлеуметтік желідегі өз парақшаларында ұлттық және әлеуметтік алауыздықты қоздыруға, орыс ұлтының ұлттық ар-намысы мен қадір-қасиетін қорлауға бағытталған жазбалар жариялағанын анықтады. Сонымен қатар, сотталушылар орыс ұлтына күш қолдануға шақырған...

Сонымен қатар, сотталушы Б. Facebook әлеуметтік желісінде өзін ұлттық патриот ретінде көрсете отырып, мемлекеттік жүйені өзгертуге шақырды, билікті күшпен басып алуды және конституциялық құрылымды күштеп өзгертуді насихаттап, ҚР-дан тыс жерлердегі қылмыскерлерді билікке әкелуді ұсынды. Сотталушы Н. сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес бойынша түбегейлі шараларды ұсына отырып, Facebook-те жоғарыда аталғандай сөздерге жол берді», — делінген Алмалы аудандық сотының хабарламасында.
«Сот сотталушылар Б. мен Н. 2018 жылдан бастап әлеуметтік желідегі өз парақшаларында ұлттық және әлеуметтік алауыздықты қоздыруға, орыс ұлтының ұлттық ар-намысы мен қадір-қасиетін қорлауға бағытталған жазбалар жариялағанын анықтады. Сонымен қатар, сотталушылар орыс ұлтына күш қолдануға шақырған...

Сонымен қатар, сотталушы Б. Facebook әлеуметтік желісінде өзін ұлттық патриот ретінде көрсете отырып, мемлекеттік жүйені өзгертуге шақырды, билікті күшпен басып алуды және конституциялық құрылымды күштеп өзгертуді насихаттап, ҚР-дан тыс жерлердегі қылмыскерлерді билікке әкелуді ұсынды. Сотталушы Н. сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес бойынша түбегейлі шараларды ұсына отырып, Facebook-те жоғарыда аталғандай сөздерге жол берді», — делінген Алмалы аудандық сотының хабарламасында.

Ештеңе өзгермеді

Ештеңе өзгермеді

Үкім шығарудан бір ай бұрын Қанапиянов DAT басылымына сұхбат берді, онда оған қатысты қылмыстық қудалаудың себебі «елдегі үнемі өсіп келе жатқан кедейлікті, биліктің жоғарғы эшелонындағы сыбайлас жемқорлықты, елдің тағдырына немқұрайдылықты жеңе алмайтын ел басшылығына айтқан сыны» деп мәлімдеді.
«Сонымен қатар, Ақорданың ресейшіл бағыты биліктің жеке мүдделері елдің экономикалық дамуынан жоғары екенін тағы бір рет көрсетіп отыр. Сондықтан біз Ресеймен қарым-қатынасты қайта қарауды бірнеше рет талап еттік. Атап айтқанда: біздің қарым-қатынасымызды теңдікке шығару; ЕАЭО-дан шығу; Ресейдің барлық әскери базасын жабу.

Бұл ұстанымды Ресейдің арнайы қызметтері мен РФ-ның Қазақстандағы елшілігі міндетті түрде қадағалап отыратынына сенімдімін... Былайша айтқанда, бұл Ресейдің жауап реакциясы болды... Ресейдің қылмыстық іске жасаған қысымының бір дәлелі – бұл Ресейдің жоғары басшылығының сапарлары мен Қазақстанның құқық қорғау органдарының жандануы арасындағы оғаш өзара байланыс», ― деді Қанапиянов.
«Сонымен қатар, Ақорданың ресейшіл бағыты биліктің жеке мүдделері елдің экономикалық дамуынан жоғары екенін тағы бір рет көрсетіп отыр. Сондықтан біз Ресеймен қарым-қатынасты қайта қарауды бірнеше рет талап еттік. Атап айтқанда: біздің қарым-қатынасымызды теңдікке шығару; ЕАЭО-дан шығу; Ресейдің барлық әскери базасын жабу.

Бұл ұстанымды Ресейдің арнайы қызметтері мен РФ-ның Қазақстандағы елшілігі міндетті түрде қадағалап отыратынына сенімдімін... Былайша айтқанда, бұл Ресейдің жауап реакциясы болды... Ресейдің қылмыстық іске жасаған қысымының бір дәлелі – бұл Ресейдің жоғары басшылығының сапарлары мен Қазақстанның құқық қорғау органдарының жандануы арасындағы оғаш өзара байланыс», ― деді Қанапиянов.
Ол өз жағында «қуыршақ билік емес, халық тұрғандықтан», ақтау үкімі оқылатынына сенімді екенін мәлімдеді.

2021 жылғы наурызда, сот процесі басталардан бірнеше ай бұрын электрондық үкімет порталында Татьяна Руш деген біреуден хабарлама пайда болды, ол 2020 жылы Марғұлан Боранбаев пен Мұрат Мұхамеджановқа үш арыз жазғанын мәлімдеді.
«Сонымен: төртінші рет Қазақстанның «ұлттық патриоттары» деп аталатындарға назар аударуыңызды сұраймын. Әрбір постында немесе видеохабарламасында бұл кейіпкерлер "ватниктерді, шовинистерді, сепаратистерді және расистерді өлтіруге шақырып жатыр" деп мәлімдеді.

Ұлттық патриоттардың пікірінше бұл топқа кімдер кіреді? Бәрі де оңай: ватник, сепаратист, шовинист анықтамалары орыстарға қарата айтылған. Этникалық орыс болғандықтан, мен де осы тізімдемін деген сөз. Бұл қайраткерлер орыстардың Қазақстан егемендігіне қауіп төндіретіні туралы үлкен электорат жинап жатыр. Ашулы электорат сатисфакцияны аңсайды, орыс қаны бар кез келгенін ұрып-соғуға, күйдіруге, қиратуға және қанға бөктіруге дайын. Менің мәлімдемелерімнің бірі ұлттық патриоттардың қолына түсіп, қазақстандық сегменттің сайттарының бірінде менің жеке мәліметтерім көрсетілген арызымның толық мәтіні жарияланды», ― деп жазды әйел.
«Сонымен: төртінші рет Қазақстанның «ұлттық патриоттары» деп аталатындарға назар аударуыңызды сұраймын. Әрбір постында немесе видеохабарламасында бұл кейіпкерлер "ватниктерді, шовинистерді, сепаратистерді және расистерді өлтіруге шақырып жатыр" деп мәлімдеді.

Ұлттық патриоттардың пікірінше бұл топқа кімдер кіреді? Бәрі де оңай: ватник, сепаратист, шовинист анықтамалары орыстарға қарата айтылған. Этникалық орыс болғандықтан, мен де осы тізімдемін деген сөз. Бұл қайраткерлер орыстардың Қазақстан егемендігіне қауіп төндіретіні туралы үлкен электорат жинап жатыр. Ашулы электорат сатисфакцияны аңсайды, орыс қаны бар кез келгенін ұрып-соғуға, күйдіруге, қиратуға және қанға бөктіруге дайын. Менің мәлімдемелерімнің бірі ұлттық патриоттардың қолына түсіп, қазақстандық сегменттің сайттарының бірінде менің жеке мәліметтерім көрсетілген арызымның толық мәтіні жарияланды», ― деп жазды әйел.
Руш күн сайын әлеуметтік желілерде ұлттық негізде буллингке ұшырайтынын хабарлады. Оның айтуынша, Марғұлан Боранбаев Қазақстанның барлық қаласы бойынша ұлтшылдарды үйлестіріп, мекенжайларын таратып, «ватниктерді» қайда барып қорқыту, ұрып-соғу, ұрлау керегін айтып отырған.
«Мысалы: орыс тілінде сөйлейтін дүкендер, кафелер, құймақ. Боранбаевтың өтінішімен бұл адамдар мен Қазақстан азаматтары буллинг пен қысымға ұшырайды. Қазіргі уақытта Марғұлан Боранбаев, Эльмар Құсайынов, Мейрам Қанапиянов, Марат Нарбинов, Лидиева Ләззат, Серік Малеев, Талғат Қатауов және әрине ең басты қайраткерлердің арасында Арман Қани болды, ол қайта тәрбиелеу лагерлерін салудан бастап оларды депортациялауға дейін орыс тілділерді жоюға бірнеше қадам ұсынды.

Осындай қайраткерлердің арқасында (патриоттарға русофобиялық үгіт-насихатын жүргізіп жатқан) 2020 жылдың 22 маусымында Теміртауда бір оқиға болды, онда "орыс шошқасы өлді" деген айқаймен олар орыс жігітін комаға түсірді, себебі ол орыс болғаны ғана», ― делінген хабарламада Руш.
«Мысалы: орыс тілінде сөйлейтін дүкендер, кафелер, құймақ. Боранбаевтың өтінішімен бұл адамдар мен Қазақстан азаматтары буллинг пен қысымға ұшырайды. Қазіргі уақытта Марғұлан Боранбаев, Эльмар Құсайынов, Мейрам Қанапиянов, Марат Нарбинов, Лидиева Ләззат, Серік Малеев, Талғат Қатауов және әрине ең басты қайраткерлердің арасында Арман Қани болды, ол қайта тәрбиелеу лагерлерін салудан бастап оларды депортациялауға дейін орыс тілділерді жоюға бірнеше қадам ұсынды.

Осындай қайраткерлердің арқасында (патриоттарға русофобиялық үгіт-насихатын жүргізіп жатқан) 2020 жылдың 22 маусымында Теміртауда бір оқиға болды, онда "орыс шошқасы өлді" деген айқаймен олар орыс жігітін комаға түсірді, себебі ол орыс болғаны ғана», ― делінген хабарламада Руш.
25 наурызда Татьяна Руштың хабарына жауап ретінде ІІМ басшысы Тұрғымбаев былай деп жазды:
«Құрметті Татьяна! Белсенді азаматтық ұстанымыңыз үшін алғыс айтамыз және Алматы қаласының полиция департаменті арызда көрсетілген фактілер бойынша ҚК-нің 174-бабы "Әлеуметтік, ұлттық алауыздықты қоздыру", 179-бабы "Билікті басып алуға насихат жүргізу немесе жария түрде шақыру" бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізіп жатқанын хабарлаймыз, оның шеңберінде М.Боранбаев пен М. Қанапиянов соттың санкциясымен қамауға алынды.

Алматы қаласының ПД-на тергеудің толықтығы мен әділдігін қамтамасыз ету тапсырылды, оның нәтижелері бойынша М.Боранбаевтың және басқалардың іс-әрекеттеріне құқықтық баға беріледі».
«Құрметті Татьяна! Белсенді азаматтық ұстанымыңыз үшін алғыс айтамыз және Алматы қаласының полиция департаменті арызда көрсетілген фактілер бойынша ҚК-нің 174-бабы "Әлеуметтік, ұлттық алауыздықты қоздыру", 179-бабы "Билікті басып алуға насихат жүргізу немесе жария түрде шақыру" бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізіп жатқанын хабарлаймыз, оның шеңберінде М.Боранбаев пен М. Қанапиянов соттың санкциясымен қамауға алынды.

Алматы қаласының ПД-на тергеудің толықтығы мен әділдігін қамтамасыз ету тапсырылды, оның нәтижелері бойынша М.Боранбаевтың және басқалардың іс-әрекеттеріне құқықтық баға беріледі».
Ал осы кезде Мейрам Қанапиянов әлеуметтік желілерде Қазақстандағы орыстар мен ресейліктерді қорлауын жалғастырып келеді, ҚР мен РФ президенттері туралы жағымсыз пікірлер айтады, өздері «қазақ халқының жауы» деп санайтын адамдардың скриншоттары мен жеке деректерін жариялайды.