Абзал Достияров

Абзал Достияров 1986 жылы 22 ақпанда туған. Жұмыссыз.

2019 жылы Жанболат Мамай журналистерді кездесуге шақырып, Қазақстанда демократиялық партия құрумен айналысатын бастамашыл топтың барлық мүшесіне полицейлер мен ішкі саясат бөлімдерінің қызметкерлері келіп, оларға қысым көрсететінін айтты. Мамайдың айтуынша, топтың 1022 мүшесінің әрқайсына ішкі істер қызметкерлері оппозициялық партияға қандай мақсатпен кірген деген сұрақ қояды. Сондай-ақ, ол өзінің партияластарына түрлі қауіп-қатерлер төнетінін, соның ішінде жұмыстан босату немесе оқу орнынан шығару туралы айтып ескертті.

Мамайдың сөздерін оның әріптесі ― Абзал Достияров растады, ол бұрын ақпараттық кеңістікте бой көрсетпеген. Ол үйіне Алматы қаласы Алатау ауданы әкімдігінің ішкі саясат бөлімінің қызметкерлері келіп, оның неге осы топтың мүшесі болғанын сұрағанын айтты.

Тіркелмеген Демократиялық партияның жетекшісі партия осындай фактілерді тіркеп, қадағалау органына жүгінеді деп қорқытты. Ал егер прокуратурада шара қолданылмаса, онда «досье» Еуропарламентке беріледі-мыс.

2021 жылғы 27 наурызда Алматыда Жанболат Мамай Демпартиясының санкцияланған митингі өтті. Акцияға Бейжіңнің инвестицияларын тартпауға және Қазақстанда қытайлық кәсіпорындардың құрылысына жол бермеуге үндеулер айтылды, олар сөз сөйлеушілердің пікірінше, Қазақстанның қуатты көршісіне тәуелділігін күшейтеді.

Жиналғандар Шыңжаңдағы этникалық қазақтарды қудалау мәселелерін де көтерді.

27 наурызда митингілерге шығуға шақыруды әлеуметтік желілер арқылы Мұхтар Әблязов та таратты. Ол өз жақтастарын қамауда отырған және саяси тұтқындар деп танылған белсенділерді босатуды және Еуропарламент қарарының орындалуын талап етуге шақырды. Еуропалық депутаттар Қазақстан билігін «құқыққорғаушыларды, діни ұйымдарды, азаматтық қоғамды, кәсіподақтарды, журналистерді және саяси оппозициялық қозғалыстарды өз еркімен ұстау, қуғын-сүргін және қудалаудың барлық түрін тоқтатуға және адамдарға өздерінің саяси, діни және басқа да көзқарастарын еркін білдіруге мүмкіндік беруге» шақырды.

2021 жылғы 15 маусымда Алматыда Азаматтық істер жөніндегі №2 Әуезов аудандық соты Жанболат Мамайды Бауыржан Байбектің ар-намысын, қадір-қасиетін және іскерлік беделін қорғау туралы талабын қанағаттандыруға қаулы етті. Сондай-ақ, сот шешімі күшіне енген күннен бастап 10 күнтізбелік күн ішінде Мамай мен Иманбайды «Демократиялық Қазақстан» Youtube-арнасында теріске шығаруға және сот жарамсыз деп таныған мәліметтері бар видеоматериалдарды толығымен жоюға міндеттеу туралы қаулы шығарды.

Сонымен қатар, сот Мамай мен Иманбайдан сот шығындарын өтеу ретінде 438 201 теңгеден, сондай-ақ, сот психологиялық-лингвистикалық сараптамасы үшін 75 мың теңгеге жуық соманы өндіріп алуды ұйғарды.

Сот шешімі жарияланғаннан кейін журналистер Мамай мен оның жақтастарына пікір білдіруін сұрады. Абзал Достияров сұрақтарға жауап беруден бас тартып, БАҚ өкілдерін қорлай бастады, содан кейін «Азаттық Рухы» ақпарат агенттігінің тілшісін ұруға дейін барды.

Негізінде Абзал Достияров туралы қарапайым қазақстандықтар ҚДП туралы пікірді бұзатын агрессивті және қатыгез адам ретінде айтады. Оны психикалық ауру және кәсіби арандатушы деп атайды.

Сонымен қатар, Достияров жиналғандарды Мамайды қолдай отырып, полицейлермен төбелесуге, оларды итеріп, ұрандар айтуға итермелейтіні туралы айтылады.

Түрлі дереккөзде Инга Иманбай өз күйеуіне адал емес екені туралы көп жазылады. 2022 жылы қарашада «Нурсултанский соловей» телеграм-арнасы Қазақстан демократиялық күштерімен байланысы бар «өсекмейкерлеріне» сүйене отырып, наурыздан бері қамауда болған оппозициялық белсенді Жанболат Мамайдың Алматыдағы ұстау изоляторынан босап шығуынан кейін отбасылық драма болған. Мамай наразылық белсенділігіне шағымды өз әйелі Инга Иманбай түсіргенін білген. Инга бұл іске Мамайды көмекшісімен көзіне шөп салғаны үшін кек алу үшін барған. Сондай-ақ, ол Инга Иманбай да оның көзіне шөп салғанын білген.

«Нурсултанский соловей» Мамайға өзінің өршіл әйелінің зор ықпалында деп те жазған, ол оның есебінен шетелде кеңінен танымал болады деп күтеді, бұл өз кезегінде гранттық қолдау алумен байланысты. Оппозициялық ортада Иманбайдың Мамайдың серіктестерімен әмпәй-жәмпей болып жүргені туралы қауесет көптен бері айтылып жүргенін ескерсек, мұндай видеотүсірілім шынымен де бар болуы мүмкін. Алайда, айыптаушы видеоның өзі және ол туралы мәліметтерді оппозициялық белсендінің әріптестеріне беру қазақстандық құқыққорғаушылардың өз бастамасы екені анық, өйткені, белгілі болғандай, Қазақстанның қазіргі президенті Қасым-Жомарт Тоқаев оппозиция өкілдерінің осындай әдістермен беделін түсіруге жеке өзі қарсы; президенттік әкімшілікте де мұндай компроматта қолдау таппайды, сондықтан да бейнетүсірілім осы уақытқа дейін көпшілікке жария болған жоқ.

2021 жылдың 6 шілдесінде Алматыдағы Спорт сарайында Жанболат Мамайдың тіркелмеген Демпартиясының жақтастары жиналды. Олар Үкіметтің жүргізіп отырған саясатына, Қытайдың Қазақстан экономикасына қатысуын күшейтуге және бағаның өсуіне қарсы болды. Сондай-ақ олар: "Назарбаев, кет!" және "Үкімет отставкаға кетсін!" деп ұрандатты.

14 шілдеде рұқсат етілмеген митингке қатысқан Абзал Достияров пен Әлімжан Ізбасаров ұсталып, сот қаулысы бойынша ұсақ бұзақылық жасағаны үшін алты тәулікке қамауға алынды.

Келесі күні Достияров изоляторда аштық жариялады. Бұл туралы адвокат Жанара Балғабаева мәлімдеді.

Оның айтуынша, Достияровқа уақытша ұстау изоляторында «қысым көрсетілген». Жанболат Мамай өзінің көмекшісінің өтінішін тікелей эфирде оқыды. Достияров 14 шілдеде оны полиция ұрып-соғып, қорлады деп мәлімдеді. Ол, сондай-ақ, тергеу изоляторында қысым мен қауіп-қатерге ұшырағанын және медициналық көмек көрсетілмегенін мәлімдеді.

Достияров ұсақ бұзақылық жасады деген айыппен оған берілген бес тәуліктен кейін бостандыққа шығуы керек болған кезде, ол митингке қатысқаны үшін тағы 15 күнге қамалатыны белгілі болды. Сол күні кешке Демпартияның онға жуық жақтасы Алматы полиция департаментінің бақылау-өткізу пунктінде аштық жариялады. Достияровтың адвокаты Жанара Балғабаева оның қорғаушысына уақытша ұстау изоляторында моральдық және физикалық қысым көрсетілетінін хабарлады.

21 шілдеде Достияров аштық жариялауды тоқтатқаны белгілі болды. Оған туған бауыры Дәурен кіргізілді. Ол арқылы Достияров оған қысым көрсетуді тоқтатқанын хабарлады және екі күн бойы полиция департаментінің наразылығын жалғастырып жатқан жақтастарынан олардың денсаулығы үшін қорқып, аштық жариялауды тоқтатуды сұрады.

Оның «әріптестері», оның ішінде Жанболат Мамай, оның өтінішін тыңдады, бірақ былай деп қорқытты: егер Достияров 3 тамызда белгіленген мерзімде босатылмаса немесе оған адвокат жіберілмесе, Демпартияны жақтаушылар қайтадан наразылық акциясына шығады.

2021 жылдың 21 қыркүйегінде Мамай тағы да адамдарды митингке шығарды.

Оның айтуынша, мемлекеттік қызмет көрсету кезінде «Сбербанктің» цифрлық платформасын пайдаланудан бас тарту екінші талап болып саналады.

Үшінші талап Арон Атабекті және «басқа саяси тұтқындарды босату болды, өйткені біз Аронның қазір өте ауыр күйде екенін, денсаулығы нашар екенін көріп отырмыз және біз оған жақын арада қиын болуы мүмкін деп санаймыз».

Сонымен қатар, Мамай мен оның әріптестері Балқашта атом электр станциясының құрылысына қарсы шықты.

Митингке 100-ге жуық мамаевшы қатысты.

Акция басталғанға дейін Мамай белсенділердің ұсталғанын хабарлады.

Мамайдың өзі Абзал Достияровпен бірге ұсталуы мүмкін еді.

2022 жылғы 6 мамырда Алматы соты Инга Иманбайға айыппұл салып, Абзал Достияровты 20 тәулікке қамауға алды.

Иманбайға төрт күн ішінде екінші рет айыппұл салынды – 4 мамырда оған ҚР ӘҚБтК-нің 488-бабы (бейбіт жиналыстарды ұйымдастыру және өткізу тәртібі туралы ҚР заңнамасын бұзу) бойынша 95 мың теңге көлемінде айыппұл салынды. Иманбай және басқа да бірқатар демпартиялық Мамайды қолдау үшін митинг өткізуге тырысқанда ұсталды.

2022 жылдың тамызында «Азаттық» Абзал Достияров көрінеу жалған ақпарат тарату туралы қылмыстық іс бойынша фигурант болғанын хабарлады. Достияровтың айтуынша, 5 шілдеде оған тергеуші қоңырау шалып, оны қорғау құқығымен куәгер ретінде полицияға шақырған. Телефон арқылы сөйлескенде тергеуші Достияровты бөлімге дереу келуді талап еткен, бірақ адвокаты бос болмағандықтан белсенді бас тартқан.

Ол әлеуметтік желілерде телефон арқылы сөйлесудің үзіндісін жариялады, онда қоңырау шалушы ер адам өзін «Алматы» астана аудандық полиция басқармасының тергеушісі Алмас Тастанбековпын деп таныстырады және іс 6 маусымда YouTube-тегі видеоны бақылау барысында ашылғанын айтады. Тергеушінің айтуынша, 11 эфир зерттелген.

2023 жылдың басында тек көптеген митингіге қатысуымен, оларға арандатушылық үндеулерімен және ұсталуымен танымал болған Абзал Достияров кенеттен парламенттік сайлауға қатысуға шешім қабылдады. Кандидат ретінде ол өзін-өзі ұсынушы ретінде тіркелді. Алматыдағы №4 сайлау округі бойынша Достияровтан басқа Тоғжан Қожалы, Амантай Қажы және басқа да көпке белгісіз адамдар ұсынылды. Сондай-ақ, «Respublica» партиясынан өз кандидатурасын Назигүл Шаймарданова ұсынды.

Бұл партия Достияровқа сенім артпағаны анық және үгіт-насихат науқанының басында ол оның тең төрағасы Сырымбек Тауды сектант-гүленші деп айыптады және оны сайлауда тіркеуден алып тастаған дұрыс деп мәлімдеді. Сондай-ақ, ол Сырымбек Тауды Тараз металлургия зауыты мен Теміртау электрометаллургия комбинатының президенті, «Кемел Ұрпақ» қоғамдық қорының негізін қалаушы және президенті Жұмабек Жанықұловпен байланысы бар деп мәлімдеді.

Достияров жақтастарының жоқтығы үшін үгіт-насихат науқанын әрең бастады. Ол да сайлаушылармен кездесулер өткізбеуді жөн көрді. Нәтижесінде Мамайдың көмекшісі сайлауда жеңіліп қалды. Бірақ, әрине, «дауыстарды ұрланды» деп шықты.

Basty Katyrma телеграм-арнасының авторлары әртүрлі белсенділердің Мамаймен оның барлық жылдарындағы ынтымақтастығының салдарын талдап көрді. Олар олардың барлығы қандай да бір жолмен проблемалардың ортасында және өз әрекеттері үшін жауап береді деген қорытындыға келді, ал Мамай сот ісін жүргізу үшін жаңа прецеденттер құруды жалғастыра отырып, бостандыққа шыға береді.

Мамаймен жұмыс істеуден алғашқылардың бірі болып режиссер Болат Атабаев зардап шекті, ол 2012 жылы Маңғыстау мұнайшыларының ереуілі кезінде онымен бірге әлеуметтік алауыздық тудырды деп айыпталды. Мамаймен байланыста болған Белсенді Владимир Козлов та зардап шекті, ол әлеуметтік алауыздықты қоздырды, конституциялық құрылысты күштеп өзгертуге шақырды, тіпті ұйымдасқан қылмыстық топ құрды деп айыпталды. Бұл үшін Козловқа 7,5 жыл жаза берілді, ал Мамай қайтадан босап шыға келді.

Мамаймен ынтымақтастықтан болған келесі кейіпкер - Ермұрат Бәпи. Ол Мамайды Жалпыұлттық социал-демократиялық партияның төрағасы етіп ұсынғаны белгілі, бірақ соңында оны өзінің партияластары қуып жіберді. Содан кейін партиялықтар тобында Мамай Бәпиге қиындық тудырды деген қауесет тарады.

Бір кездері Мамайға тиесілі «Трибуна» газеті арқылы БТА Банкінен ұрланған қаражатты жылыстату ісінде куәгер болған Әміржан Қосанов та наразылық кеші арасында осындай сенімсіздер қатарына еніп, саяси сәтсіздікке ұшырады, сондықтан оның саяси карьерасын ұмыта беруге болады.

Ал әзірше Абзал Достияров қытайға қарсылық тақырыбын өршітіп, тіпті француз БАҚ-тарына сұхбат беріп жүр, онда тіпті Қытайдың Қазақстанға қандай қауіп төндіретіні туралы ойын білдіреді.